Dr. Afif Erzen'in “Tarsus Kılavuzu” Kitabı Yayınlandı

Antik çağda yaşamış şair matematikçi ve gök bilimci Tarsuslu filozof Aratos adına çıkan Aratos Felsefe Dergisi ayrı basım kitaplar yayınlamayı sürdürüyor.

Bugüne kadar başta Tarsus tarihi ve kültürünü yansıtan kitaplarla birlikte şiir, öykü ve roman gibi edebi eserlerin yanı sıra felsefe üzerinde de kitaplar yayınlıyor.

Aratos Yayınları tarafından son olarak ise Dr. Afif Erzen'in  “Tarsus Kılavuzu” kitabı yayınlandı.

Aratos Felsefe Dergisi Yayın Yönetmeni Uğur Pişmanlık, Dr. Afif Erzen'in  “Tarsus Kılavuzu” kitabının sunuş yazısında, Dr. Afif Erzen’in 1943 yılında yayınlanmış olan Tarsus Kılavuzu’nun cumhuriyet kurulduktan sonra, Tarsus tarihi üzerine yayınlanmış ilk kitap özelliğini taşıdığını belirterek, “Tarsus Kılavuzu’nun ikinci baskısını Eylül 2007 tarihinde, Aratos Kitaplığı/Kültür Dizisi’nin 7. kitabı olarak yayınlanmıştık.

Tarsus, 10 bin yıllık tarihiyle Anadolu’nun hatta antik dünyanın Atina, Roma, İskenderiye gibi eski kentlerinden biridir.

Hititler döneminde iki kez Roma İmparatorluğu döneminde de iki kez olmak üzere tarihte dört kez Kilikya Eyalet Başkenti olmuştur.

Roma senatosu üyesi, hukukçu ve stoacı filozof Cicero, Tarsus’ta Kilikya Valiliği görevinde bulunmuştur.

Aynı zamanda Amasyalı coğrafyacı gezgin Strabonun da belirttiği gibi felsefe okullarının olduğu ve adlarını saydığı filozofların yetiştiği bir kenttir.

Kendi sikkelerini basma yetkisine sahip otonom bir kent olan Tarsus, her zaman arkeoloji ve tarih bilimcilerinin ilgisini çekmiş bir kent olarak adına çok sayıda yayın yapılmıştır.

Cumhuriyetin ilk kuşak tarih araştırmacılarından biri olan ve yine aynı şekilde arkeoloji alanındaki başarılı çalışmalarıyla bilinen Afif Erzen’in gerek yürüttüğü kazılar gerekse tarih alanındaki araştırmaları sonucu yayınlanan kitaplarından bazıları şunlardır; “Doğu Anadolu ve Urartular”, “Çavuştepe”, “İlk Çağ’da Ankara”, “Trakya’nın Kültür Tarihi”, “Eski Çağ Tarihi Hakkında Dört Konferans” ve “Tarsus Klavuzu”.

Afif Erzen’in 1943 yılında yayınlanmış olan Tarsus Kılavuzu, onun yayınlanan ilk kitabıdır. Bu çalışma Afif Erzen’in Doçentlik tezi olabilir.

1943’ten 2023’e geçen zaman dilimi açısından bakıldığında, “Tarsus Klavuzu” kitabının yayınından 80 yıl sonra Aratos Yayınları olarak 3. basımını yapmaktan kıvanç duyuyoruz.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

“Stoa Felsefesi ve Tarsus'ta Stoacılık” adlı kitabı çıkartıldı.

Edinilen bilgiye göre, 2021 ve 2022 yıllarında gerçekleştirilen Tarsus Felsefe Festivallerinde yapılan konuşmalar da Aratos Yayınları tarafından kitaplaştırılmıştı.

Aratos Felsefe Dergisi Yayın Yönetmeni Uğur Pişmanlık’ın “Tarsus Stoa Felsefesinin Merkezlerinden Biridir” başlıklı sunusuyla kitapta yer alan yazıların konu başlıkları ve yazarları şöyle; “Kentin Ünlüleri Stoiklerdir” (Strabon), “Tarsuslu Bir Filozof Gökbilimci Aratos”, “Stoa Felsefesinin Direği Tarsuslu Bir Filozof: Krhisippos”, “İlk Stoa Döneminde Tarsuslu Bir Filozof: Khrisippos” (Mustafa Günay), “Bir Tarsus Valisi: Hukukçu ve Stoacı Filozof Cicero” (Uğur Pişmanlık), “Sotaya Yatmak, Stoada Felsefe Yapmak” (Uğur Pişmanlık), “Tarsuslu Filozoflar Kronolojisi, Mithraizm ile Stoacı Düşünce ve Tarsus İlişkisi” (Uğur Pişmanlık), “Stoa Ahlakı” (Afşar Timuçin), “Stoa Yaşam Felsefesi” (Kamuran Elbeyoğlu), “Stoacılıkta İnsan Kavramı ve Bazı Erken Stoacıların Fragmanlarından Seçmeler” (Derleyen ve Çeviren: Prof. Dr. Doğan Göçmen), “Stoacılara Göre Mantık” (Diogenes Laertius Çeviri: Prof. Dr. Doğan Göçmen),” Stoa Felsefesinde Diyalektik” (Celal Gürbüz), “Stoacı Düşünce Üzerine Diyalektik Bir Yaklaşım Denemesi” (Uğur Pişmanlık).

Aratos dergisi yayın yönetmeni ve Gazeteci-yazar Uğur Pişmanlık, Aratos Yayınları’dan çıkan “Stoa Felsefesi ve Tarsus'ta Stoacılık” adlı kitabına yazdığı “Tarsus Stoa felsefesinin merkezlerinden biridir” başlıklı sunuş yazısında şu görüşlere yer vermiş, “Stoa felsefesi bizi neden ilgilendiriyor? Çünkü stoa felsefesi, antik çağ felsefesi içerisinde akla en yatkın felsefedir ve günümüz modern felsefesini etkileyerek ona zemin sunan bir düşünce sistemidir. Stoacı filozofların hepsi için söylenmese de özellikle Tarsuslu filozof Khrisippos’un diyalektiğe katkısı ve stoacıların bir bölümünün düşünceleri nedeniyle stoa felsefesi rasyonel ve materyalist bir öz taşımaktadır. Belki de bu özelliği, Kıbrıslı Zenon’un kurduğu stoacılığın diğer antik felsefi düşünüş biçimlerinden ayırdığı söylenebilir.

Stoa felsefesinin güçlü etkisi günümüzde de kendisini hissettirmektedir.  Ancak şu söylenmelidir; eski çağ ile başlayıp antik çağ felsefesiyle devam eden ve orta çağda skolastik felsefe ile rönasansa kadar gelen düşüncenin yolculuğu 19. yüzyılda Fransız devrimiyle başlayan Avrupa Aydınlanmasının düşünsel arka planını oluşturan modern felsefe, kendisinden önceki felsefe birikiminden yararlanmış ve onu aşmıştır.

Jean Jack Reussesu, Volter, Diderot ve Robespierle başlayan, aklın ve aydınlanmanın öne çıktığı yeni düşünce Kant, Hegel ve Marks ile doruğa ulaşmıştır.

Bu açıdan bakıldığında, Afşar Timuçin’in dediği gibi, “Fransız devriminin ruhunda stoacılık vardır”.

Birçoğu Aratos Felsefe Dergisinden stoa üzerine yayınlanmış olan ve yeni yazılarla da beslenen ve stoacılık üzerine toplu bir kitap ortaya konulmaya çalışılmıştır. Öte yandan Atina, Roma ve İskenderiye gibi antik çağın stoa felsefesinin merkezlerinden bir sayılan Tarsus’la ilişkine değinilmiştir.

Yaklaşık 40 kadar Tarsuslu filozofun varlığı ve tamamına yakının Stoacı görüşte olması bu kentle ilişkini ortaya koyan en somut örnek sayılır.

2021 ve 2022’de gerçekleştirdiğimiz Tarsus Stoa Festivali ile de bu somutluğu günümüze taşımış olduk.

Uğur Pişmanlık

Gazeteci-Yazar/Aratos Dergisi Yayın Yönetmeni